TS. NSND Triệu Trung Kiên, Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam. Ảnh: VNP
Cải lương đang đứng trước yêu cầu đổi mới để phù hợp với thị hiếu khán giả đương đại. Không chỉ bảo tồn giá trị truyền thống, TS. NSND Triệu Trung Kiên còn tiên phong thử nghiệm những cách tiếp cận mới, đưa hơi thở thời đại vào sân khấu cải lương.
Cải lương cũng giống như các loại hình nghệ thuật truyền thống khác đang đứng trước yêu cầu đổi mới để phù hợp với nhu cầu, thị hiếu của khán giả hiện nay. Theo NSND Triệu Trung Kiên, đến nay, Cải lương vẫn có chỗ đứng trong lòng công chúng. Thế nhưng, buộc phải nâng tầm cả về mặt nội dung và hình thức. Điều này đặt ra thách thức cho những người làm nghề phải không ngừng sáng tạo, mạnh dạn thử nghiệm để tìm ra hướng đi phù hợp, giúp loại hình nghệ thuật này tiếp tục phát triển trong đời sống đương đại.
Bắt đầu cho hành trình cải cách, làm mới nghệ thuật Cải lương, TS. NSND Triệu Trung Kiên đã thực hiện nhiều dự án thử nghiệm. Nổi bật trong số đó là sự kết hợp giữa Cải lương và Xiếc trong dự án “Huyền sử Việt”, hay sự pha trộn Cải lương với Chèo, Xẩm, Ca Huế trong vở “Ngàn năm mây trắng”. Đặc biệt, vở “Hừng đông” là một sự kết hợp độc đáo giữa Cải lương và âm nhạc đường phố 9X, khi các nghệ sĩ trẻ từ Câu lạc bộ nghệ thuật HUB mang các thể loại nhạc rock, jazz, hip-hop vào sân khấu Chèo, tạo nên không gian âm nhạc sôi động, mới mẻ.
Dự án thử nghiệm “Cánh cửa khép hờ” của lãnh đạo Nhà hát Cải lương Việt Nam gần đây đã thu hút sự chú ý của công chúng, gây ấn tượng mạnh mẽ khi đưa những vấn đề của thời đại 4.0 như trí tuệ nhân tạo AI và khoa học viễn tưởng lên sân khấu Cải lương truyền thống, tạo nên một không gian nghệ thuật đầy cảm xúc và suy ngẫm.
Với NSND Triệu Trung Kiên và soạn giả Hoàng Song Việt, vở diễn “Cánh cửa khép hờ” là một thử nghiệm mới mẻ đối với sân khấu Cải lương. Chia sẻ về dự án này, NSND Triệu Trung Kiên cho biết: “Chúng tôi luôn mong muốn thử nghiệm và làm nhiều điều hơn nữa, bảo tồn và phát huy nghệ thuật Cải lương, để ngày càng nhiều người yêu mến thể loại nghệ thuật này”.
Trong quá trình dựng vở “Cánh cửa khép hờ”, NSND Triệu Trung Kiên và các cộng sự gặp không ít khó khăn khi đưa các chủ đề về trí tuệ nhân tạo (AI) và khoa học viễn tưởng lên sân khấu Cải lương. Dù có lúc dự án tưởng chừng không thể thực hiện, nhưng với quyết tâm và sự nỗ lực không ngừng họ đã thành công.
Câu chuyện trong vở diễn “Cánh cửa khép hờ” được kể qua ngôn ngữ nghệ thuật truyền thống, nhưng vẫn đầy tính đương đại. Một số đoạn hát sử dụng nhạc hiện đại hoặc mang âm hưởng Cải lương nhưng được phối khí theo cách mới mẻ.
Để tối ưu hóa hiệu quả sân khấu, nhiều công nghệ hiện đại như màn hình visual, âm thanh và ánh sáng đã được ứng dụng. NSND Triệu Trung Kiên chia sẻ: “Chúng tôi muốn gần gũi hơn với khán giả trẻ bằng cách đưa nghệ thuật đương đại vào tác phẩm thông qua âm nhạc, mỹ thuật, thiết kế sân khấu và phục trang. Đây cũng là định hướng mà chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi trong các dự án và vở diễn sau”.
Cũng như nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống khác, Cải lương hiện đang đối mặt với thách thức phải đổi mới để phù hợp với nhu cầu ngày càng đa dạng của công chúng hiện đại.
TS. NSND Triệu Trung Kiên cho biết, Cải lương là một loại hình nghệ thuật có khả năng thích ứng, hội nhập và biến đổi mạnh mẽ. Nghệ thuật này có thể tiếp thu những giá trị tiên tiến nhất của sân khấu đương đại thế giới, từ đó làm phong phú thêm ngôn ngữ nghệ thuật của chính mình. Đây chính là một lợi thế lớn giúp Cải lương có thể phát triển và thích ứng với xu thế thời đại.