Đảm bảo an toàn, văn minh cho mùa lễ hội

Mùa lễ hội năm nay, nhiều vụ việc tăng giá, ép giá dịch vụ và không niêm yết giá tại một số lễ hội cũng như các trung tâm thành phố đã tái diễn, gây bức xúc trong dư luận. Những tình trạng này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý du khách mà còn làm xấu đi hình ảnh du lịch của địa phương.

Mới đây, người dùng mạng xã hội không khỏi bức xúc trước những câu chuyện về các vụ “chặt chém” giá cả trong ngành dịch vụ du lịch. Cụ thể, một gia đình phải trả 1,2 triệu đồng cho ba bát bún riêu tại một cơ sở ăn uống trên phố Bạch Mai, Hà Nội; Một quán cơm ở Phú Yên thu hơn 1 triệu đồng cho hai phần cơm với trứng chiên, mực và rau muống xào, canh mùng tơi hay vụ khách du lịch nước ngoài tố cáo Nhà hàng Aroma Beach ở Nha Trang, Khánh Hòa bán hai đĩa rau muống giá 1 triệu đồng trong dịp Tết,…

Tuy nhiên, điều đáng mừng là ngay sau khi thông tin được công khai, chính quyền địa phương đã nhanh chóng vào cuộc xác minh và xử lý. Tại Hà Nội, cơ quan chức năng đã yêu cầu chủ quán tạm dừng kinh doanh. Sau khi chủ quán xin lỗi, trả lại số tiền chênh lệch và được khách chấp nhận hòa giải, chính quyền phường vẫn tiếp tục kiểm tra trước khi cho phép quán hoạt động trở lại. Số tiền dư được khách gửi vào Quỹ vì người nghèo của phường, một hành động đáng khen ngợi.

Mặc dù chính quyền một số địa phương đã xử lý kịp thời và mạnh tay với các cơ sở vi phạm, những vụ việc “chặt chém” này vẫn gây ảnh hưởng không nhỏ đến nỗ lực xây dựng một môi trường du lịch thân thiện. Dù chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”, song tác động tiêu cực từ những vụ việc này rất lớn, không chỉ gây khó chịu cho du khách mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch địa phương, với thông tin xấu lan rộng. Nếu những hành vi trục lợi này không được ngăn chặn triệt để, chúng sẽ tạo ra tiền lệ xấu trong ngành du lịch.

Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ hiện nay, hình ảnh, video và clip được chia sẻ trên mạng xã hội có thể lan truyền nhanh chóng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của Việt Nam nói chung và các địa phương liên quan đến các vụ việc tiêu cực. Vấn đề “chặt chém” giá cả vẫn tồn tại và sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn khi cả nước bước vào mùa lễ hội.

Thực tế, hiện tượng này chỉ là vấn đề đơn lẻ, xuất phát từ một số cá nhân vì mục đích lợi nhuận mà bất chấp làm sai, nhưng nếu không được xử lý kịp thời, nó sẽ gây ảnh hưởng lâu dài đến ngành du lịch, một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Mặc dù khách du lịch có thể có những trải nghiệm tích cực, nhưng chỉ một điểm xấu cũng có thể ảnh hưởng lớn đến hình ảnh của điểm đến, thậm chí khiến du khách tẩy chay và không có ý định quay lại, nhất là khi Việt Nam đang trở thành một điểm đến du lịch hàng đầu trong khu vực và thế giới.

Nguyên nhân một phần đến từ sự buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng ở một số địa phương và ý thức kinh doanh chưa cao của một số chủ cơ sở. Công tác kiểm tra, chấn chỉnh vẫn chưa được thực hiện thường xuyên, trong khi việc tuyên truyền nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật và đạo đức kinh doanh còn hạn chế và thiếu hiệu quả.

Để giải quyết triệt để tình trạng “chặt chém” và nâng cao chất lượng du lịch, các cơ quan chức năng cần triển khai các biện pháp đồng bộ, hiệu quả và quyết liệt hơn nữa. Các biện pháp xử phạt hành chính hay hình sự tuy có tính răn đe ngắn hạn, nhưng không thể giải quyết tận gốc vấn đề. Do đó, giải pháp lâu dài và thực tế hơn là nâng cao nhận thức của người dân và những người làm dịch vụ du lịch. Khi người dân chưa nhận thức đầy đủ về vai trò và ảnh hưởng của mình đối với kinh doanh du lịch địa phương và du lịch quốc gia, tình trạng “chặt chém” sẽ tiếp tục tái diễn.

Để ngừng các vụ việc tiêu cực này, bên cạnh các biện pháp chế tài, việc tuyên truyền nhằm giúp người dân và những người làm du lịch nhận thức rõ ràng về những lợi ích cộng đồng từ hoạt động du lịch lành mạnh là rất quan trọng. Các nhà quản lý cần tổ chức các chương trình tập huấn, buổi nói chuyện, tiếp xúc gần gũi với những người làm dịch vụ du lịch.

Thông qua những cuộc gặp gỡ như vậy, các nhà quản lý sẽ khuyến khích người dân nhận thức rõ về đóng góp của mình đối với ngành du lịch, từ đó nâng cao ý thức và giúp họ hiểu rõ vai trò “đại sứ du lịch” của mình. Quan trọng hơn, mỗi người làm dịch vụ du lịch cần nhận thức rằng những hành vi chèo kéo, dụ dỗ hay “chặt chém” không chỉ làm xấu đi môi trường du lịch mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến công việc kinh doanh của chính họ và lợi ích cộng đồng.