Hoàng thành Thăng Long được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới năm 2010. Ảnh: Báo PLVN
Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội vừa ban hành Nghị quyết số 24/NQ-HĐND về việc phê duyệt danh mục các khu vực, di tích, di sản và công trình cần tập trung nguồn lực để bảo vệ, tôn tạo và phát huy giá trị văn hóa trên địa bàn thành phố – đợt 1. Đây được xem là một trong những bước đi cụ thể, thể hiện quyết tâm của Hà Nội trong việc gìn giữ và phát huy giá trị di sản trong bối cảnh đô thị phát triển nhanh chóng.
Theo Nghị quyết, di sản văn hóa vật thể được phân loại thành nhiều nhóm. Trong đó có 10 di tích tiêu biểu do UBND thành phố trực tiếp quản lý, gồm các địa danh gắn bó sâu sắc với lịch sử và tâm thức người dân như Di tích tưởng niệm Bác Hồ tại Vạn Phúc, Nhà 48 Hàng Ngang, Nhà tù Hỏa Lò. Ngoài ra, danh mục còn bao gồm 22 di tích đã được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt với những địa danh nổi tiếng như Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu – Quốc Tử Giám, hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn, danh thắng Hương Sơn…
Hà Nội hiện cũng đang sở hữu 1.164 di tích được xếp hạng cấp quốc gia, 1.600 di tích cấp thành phố, 46 di tích cách mạng kháng chiến, 354 địa điểm gắn biển lưu niệm các sự kiện cách mạng, 34 bảo vật quốc gia và 1 làng cổ – tất cả đều nằm trong danh mục cần được ưu tiên bảo tồn, phát huy.
Đối với di sản văn hóa phi vật thể, Hà Nội hiện có 6 di sản đã được UNESCO ghi danh như Ca trù, Hội Gióng, thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu… cùng nhiều di sản nổi bật khác được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như Phở Hà Nội, lễ hội đền Chèm, nghề cốm Mễ Trì hay nghệ thuật ướp trà sen của người dân Quảng An. Bên cạnh đó, danh sách còn bao gồm 182 làng nghề, 54 làng nghề truyền thống và 7 nghề thủ công tiêu biểu.
Không gian kiến trúc đô thị cũng được chú trọng với danh mục các ô phố, tuyến phố đặc trưng có giá trị văn hóa, lịch sử. Trong đó, khu phố cổ Hà Nội được chia thành hai cấp độ bảo vệ với 21 tuyến phố cấp I và 40 tuyến phố cấp II. Khu phố cũ Hà Nội cũng được xác định nhiều đoạn phố mang giá trị kiến trúc đặc biệt – nơi hiện diện của nhiều biệt thự cổ, dấu ấn kiến trúc thời kỳ Pháp thuộc.
Cùng với đó, danh mục công trình kiến trúc có giá trị bao gồm 222 biệt thự cũ nhóm 1 và 356 biệt thự nhóm 2 được xây dựng trước năm 1954; 40 công trình công cộng có giá trị đặc biệt và 21 công trình đáng chú ý khác.
Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội đề nghị UBND thành phố triển khai tổ chức thực hiện nghị quyết một cách đồng bộ, huy động các nguồn lực xã hội trong và ngoài nước cho công tác bảo tồn di sản. Đồng thời, chú trọng công tác tuyên truyền, quảng bá, tổ chức tổng kết, đánh giá và bổ sung danh mục phù hợp với từng giai đoạn phát triển của Thủ đô. Việc điều chỉnh cũng sẽ được cân nhắc sau khi hoàn tất quá trình sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền đô thị hai cấp.
Với tầm nhìn xa và chiến lược dài hạn, Hà Nội đang từng bước khẳng định vai trò là trung tâm văn hóa lớn của cả nước – nơi lưu giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị di sản đặc sắc trong dòng chảy hội nhập và phát triển bền vững.
