Làng nghề Trạch Xá: Bí mật đằng sau người đánh thức

Đàn ông Trạch Xá khéo may – “Tay đo, tay thước suốt ngày chỉ kim”. Quả thực, hiếm có làng quê nào như làng Trạch Xá, xã Hòa Lâm, huyện Ứng Hòa – nơi hầu hết đàn ông trong làng đều làm nghề may áo.

Nghệ nhân Nghiêm Văn Đạt, với đôi bàn tay khéo léo và tình yêu nghề sâu sắc, đã góp phần quan trọng trong việc “đánh thức” làng nghề Trạch Xá. Hàng nghìn bộ áo dài truyền thống ra đời từ bàn tay ông không chỉ là những sản phẩm thủ công tinh xảo mà còn là minh chứng rõ nét cho tài năng và tâm huyết của một nghệ nhân.

Ẩn mình giữa những cánh đồng lúa xanh mát, Trạch Xá như một viên ngọc quý chứa đựng những bí mật về nghề may áo dài truyền thống. Câu chuyện về bà Nguyễn Thị Sen, người đã mang nghề may này về làng và trở thành vị thánh bảo hộ của người thợ may, đã trở thành một huyền thoại được truyền tụng qua nhiều thế hệ.

Với đôi bàn tay tài hoa và sự cần cù, chịu khó, người thợ Trạch Xá đã tạo nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo từ những thước vải đơn giản. Hình ảnh những người thợ Trạch Xá với chiếc tay nải trên vai, đi bộ khắp các làng quê để hành nghề đã trở thành một ký ức đẹp trong lòng nhiều người.

Một nét độc đáo của làng nghề Trạch Xá là truyền thống truyền nghề may áo dài chỉ cho con trai. Nghệ nhân Nghiêm Văn Đạt, một trong những người con của làng đã kế thừa truyền thống gia đình và trở thành một nghệ nhân tài hoa. Ông đã gắn bó với nghề suốt hơn nửa cuộc đời và góp phần làm rạng danh nghề may áo dài Việt Nam.

Nghệ nhân Nghiêm Văn Đạt chia sẻ: “Để có một chiếc áo dài đẹp, đòi hỏi người thợ phải có con mắt tinh tường, đôi bàn tay khéo léo và một trái tim yêu nghề”. Chính vì vậy, mỗi chiếc áo dài Trạch Xá đều mang đậm dấu ấn của người thợ. Đặc biệt, kỹ thuật khâu tay dọc “trong dán hồ, ngoài phô trứng rận” đã tạo nên sự khác biệt và độc đáo cho áo dài Trạch Xá.

Những năm gần đây, khi thương hiệu áo dài Trạch Xá ngày càng được khẳng định, nhiều người con của làng đã từ khắp nơi trở về để cùng nhau phát triển nghề truyền thống. Sự ra đời của Hợp tác xã May áo dài truyền thống Trạch Xá năm 2011 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hành trình gìn giữ và phát huy giá trị của làng nghề.

Ông Đạt cho biết “Những đơn hàng may áo dài được đưa về làng để gia công, hoàn thiện rồi chuyển tới các cửa hàng trên phố. Rồi tiếng thơm lan xa, nhiều người tìm về tận Trạch Xá để đặt may áo dài, nên những cửa hàng, cửa hiệu may áo dài xuất hiện ngày một nhiều trên đường làng. Làm may ở nhà rồi người làng Trạch Xá không phải tha hương, không phải tốn chi phí để thuê cửa hàng nên thuận lợi hơn”.

Với thu nhập ổn định từ nghề may áo dài, hầu hết các hộ gia đình ở Trạch Xá đều tham gia vào việc sản xuất. Nghệ nhân Nghiêm Văn Đạt, với vai trò là một người thầy truyền nghề tâm huyết, đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của làng nghề. Việc cả bốn người con trai của ông đều nối nghiệp cha và thành công trong lĩnh vực may áo dài là một minh chứng rõ ràng cho sức hút của nghề.

Làng nghề Trạch Xá đang rộn ràng chuẩn bị cho một ngày hội lớn. Sự kiện đón nhận Bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm vinh dự mà còn là động lực để làng nghề tiếp tục tỏa sáng.