Làng gốm Thanh Hà, một làng nghề lâu đời và nổi tiếng của Quảng Nam, từ lâu đã được biết đến với những sản phẩm gốm sứ mang đậm giá trị văn hóa và nghệ thuật. Một trong những tác phẩm đặc biệt được nhắc đến gần đây là linh vật rắn – một biểu tượng may mắn, quyền lực và thịnh vượng năm 2025 trong văn hóa dân gian Việt Nam.
Bàn tay tài hoa của nghệ nhân trẻ
Cách phố cổ Hội An chỉ 3km, làng gốm Thanh Hà nằm bên dòng Thu Bồn thơ mộng, nơi lưu giữ nghề gốm truyền thống suốt hơn 500 năm. Những ngày cuối năm, không khí tại đây trở nên rộn ràng khi các nghệ nhân tất bật hoàn thiện sản phẩm phục vụ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
Nổi bật trong mùa Tết năm nay là các tác phẩm linh vật rắn bằng gốm – biểu tượng may mắn và thịnh vượng. Anh Lê Văn Nhật và anh Nguyễn Viết Lâm, hai thợ trẻ làng gốm đã dành nhiều tâm huyết để chế tác những cặp linh vật độc đáo. Từng chi tiết, từ dựng hình đến đánh vảy đều được thực hiện tỉ mỉ, dù thời tiết thất thường gây không ít khó khăn.
Theo ông Trương Hướng, Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Hà, các linh vật gốm sẽ được dùng để trang trí đường làng, tạo điểm nhấn thu hút du khách dịp Tết.
Sự kết hợp giữa truyền thống và sáng tạo
Làng gốm Thanh Hà hình thành từ thế kỷ XVI với tên gọi ban đầu là làng Thanh Liêm, sau đổi tên thành phường Thanh Hà, từng trải qua thời kỳ huy hoàng vào thế kỷ XVI – XVII khi nhiều sản phẩm được chọn làm vật tiến vua. Trải qua 500 năm lịch sử với biết bao thăng trầm, có lúc tưởng chừng nghề gốm nơi đây đã rơi vào quên lãng. Tuy nhiên, nhờ sự tâm huyết và quyết tâm của người dân, làng gốm đã được hồi sinh, tiếp tục giữ vững truyền thống quý báu mà cha ông để lại.
Hiện nay, làng gốm Thanh Hà có hơn 35 hộ sản xuất kinh doanh với khoảng 70 lao động thường xuyên, tất cả sản phẩm đều được tạo nên bằng phương pháp thủ công. Chính sự mộc mạc, giản dị trong từng sản phẩm và con người đã làm nên thương hiệu độc đáo của làng gốm cổ. Nhờ gắn kết giữa sản xuất và phát triển du lịch, Thanh Hà ngày càng khẳng định vị thế, trở thành điểm đến du lịch nổi tiếng cả nước.
Người dân nơi đây luôn yêu quý và trân trọng nghề gốm truyền thống. Với họ, nghề không chỉ là kế sinh nhai mà còn là ký ức và di sản văn hóa cần được giữ gìn. Có những người đã gắn bó với nghề suốt hàng chục năm, từ tuổi trẻ đến khi tóc bạc, thậm chí cả những người từ nơi khác về làm dâu, làm rể cũng dành trọn tình yêu cho nghề gốm Thanh Hà.
Thúc đẩy du lịch và bảo tồn văn hóa
Không chỉ sáng tạo nên những linh vật rắn độc đáo, các nghệ nhân trẻ làng gốm Thanh Hà còn nỗ lực quảng bá sản phẩm ra thị trường quốc tế. Những tác phẩm này không chỉ là món quà tinh thần đậm chất văn hóa mà còn là món quà lưu niệm ý nghĩa dành cho du khách ghé thăm.
Việc bảo tồn và phát triển làng nghề không chỉ giúp thúc đẩy du lịch Quảng Nam, thu hút du khách đến khám phá quy trình sản xuất gốm thủ công và lịch sử làng nghề, mà còn mở ra hướng đi mới cho gốm Thanh Hà. Điều này không chỉ giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống mà còn tạo cơ hội cho các thế hệ trẻ tiếp tục gắn bó với nghề, đưa sản phẩm gốm vươn xa ra thế giới.